در حوزه برنامهریزی شهری، قدرت و جامعهشناسی شهری، مکاتب نوظهور متعددی وجود دارند که به تحلیل و بررسی مسائل شهری از دیدگاههای جدید میپردازند. برخی از این مکاتب عبارتند از:
ژئوپلیتیک شهری: این مکتب به تحلیل روابط قدرت، رقابت و سیاست در فضای شهری میپردازد و به بررسی تأثیرات مثبت و منفی این روابط بر شهرها میپردازد1.
مکتب شیکاگو: این مکتب به بررسی بینظمیهای جامعه صنعتی و ارائه الگوی روستا-شهر برای حل مشکلات شهری میپردازد.
نظریههای نوین برنامهریزی شهری: این نظریهها به بررسی جدیدترین دیدگاهها، پارادایمها، الگوها و راهبردهای برنامهریزی شهری و شهرسازی میپردازند.
مدلهای قدرت در برنامهریزی شهری: این مدلها به بررسی نقش و اثرگذاری مفاهیمی مانند آموزش، مشارکت، طبقه، فضا، زبان، منفعت، دانش و گفتمان در برنامهریزی شهری میپردازند.
این مکاتب و نظریهها به تحلیل و بررسی مسائل شهری از دیدگاههای جدید و نوین میپردازند و به توسعه دانش جامعهشناسی شهری و برنامهریزی شهری کمک میکنند.
ظرفیتسازی نهادی در اجتماعات محلی در مکاتب نوظهور برنامهریزی شهری، قدرت و جامعهشناسی شهری جایگاه مهمی دارد و به تحلیل و بررسی مسائل شهری از دیدگاههای جدید میپردازد. در ادامه به بررسی جایگاه این موضوع در مکاتب نوظهور و نسبت آنها با هم میپردازیم:
جایگاه ظرفیتسازی نهادی در مکاتب نوظهور
ژئوپلیتیک شهری: این مکتب به تحلیل روابط قدرت و سیاست در فضای شهری میپردازد و ظرفیتسازی نهادی را به عنوان ابزاری برای تقویت نهادهای محلی و افزایش مشارکت اجتماعی در نظر میگیرد
مکتب شیکاگو: این مکتب به بررسی بینظمیهای جامعه صنعتی و ارائه الگوهای جدید برای حل مشکلات شهری میپردازد. ظرفیتسازی نهادی در این مکتب به عنوان راهی برای تقویت پیوندهای اجتماعی و افزایش همبستگی در اجتماعات محلی مورد توجه قرار میگیرد
نظریههای نوین برنامهریزی شهری: این نظریهها به بررسی جدیدترین دیدگاهها و راهبردهای برنامهریزی شهری میپردازند و ظرفیتسازی نهادی را به عنوان ابزاری برای توسعه پایدار و افزایش کیفیت زندگی در اجتماعات محلی میبینند
مدلهای قدرت در برنامهریزی شهری: این مدلها به بررسی نقش و اثرگذاری مفاهیمی مانند آموزش، مشارکت و گفتمان در برنامهریزی شهری میپردازند و ظرفیتسازی نهادی را به عنوان راهی برای افزایش مشارکت و تقویت نهادهای محلی در نظر میگیرند.
نسبت مکاتب نوظهور با ظرفیتسازی نهادی
این مکاتب نوظهور هر یک به نحوی به ظرفیتسازی نهادی در اجتماعات محلی پرداختهاند و به تحلیل و بررسی مسائل شهری از دیدگاههای جدید کمک کردهاند. نسبت این مکاتب با ظرفیتسازی نهادی به شرح زیر است:
- ژئوپلیتیک شهری: تأکید بر روابط قدرت و سیاست در فضای شهری و استفاده از ظرفیتسازی نهادی برای تقویت نهادهای محلی.
- مکتب شیکاگو: تأکید بر تقویت پیوندهای اجتماعی و افزایش همبستگی در اجتماعات محلی از طریق ظرفیتسازی نهادی.
- نظریههای نوین برنامهریزی شهری: تأکید بر توسعه پایدار و افزایش کیفیت زندگی در اجتماعات محلی از طریق ظرفیتسازی نهادی.
- مدلهای قدرت در برنامهریزی شهری: تأکید بر افزایش مشارکت و تقویت نهادهای محلی از طریق ظرفیتسازی نهادی.
این مکاتب و نظریهها به تحلیل و بررسی مسائل شهری از دیدگاههای جدید و نوین پرداختهاند و به توسعه دانش جامعهشناسی شهری و برنامهریزی شهری کمک کردهاند.
ظرفیتسازی نهادی در اجتماعات محلهای با مکاتب نوظهور برنامهریزی شهری، قدرت و جامعهشناسی شهری ارتباطات و نسبتهای مختلفی دارد. این رویکرد میتواند به تقویت نهادهای محلی، افزایش مشارکت اجتماعی، کاهش نابرابریهای اجتماعی و بهبود کیفیت زندگی در اجتماعات محلهای کمک کند. همچنین، این رویکرد میتواند به افزایش شفافیت و پاسخگویی در فرآیندهای تصمیمگیری و تقویت پیوندهای اجتماعی کمک کند. در این بین ظرفیتسازی نهادی در چارچوب نظریههای نوین برنامهریزی شهری به عنوان ابزاری برای توسعه پایدار و افزایش کیفیت زندگی در اجتماعات محلهای مورد استفاده قرار میگیرد. این رویکرد میتواند به تقویت نهادهای محلی و افزایش مشارکت اجتماعی کمک کند